Xiêm Cán vốn là một trong những ngôi chùa Khmer cổ đại, độc đáo và ấn tượng nhất trong toàn bộ hệ thống chùa chiền Khmer tại khu vực Nam Bộ, nằm tại xã Hiệp Thành – Thành phố Bạc Liệu, một phong cách cổ kính – uy nghi và thật đẹp luôn để lại được nhiều ấn tượng mạnh trong lòng các khách thăm quan sau mỗi chuyến thăm.

Xiêm Cán, một hình ảnh dễ thấy với nhiều màu sắc nổi bật trong cái ánh nắng vàng của thành phố Bạc Liêu, cách trung tâm khoảng chừng 7 km, xung quanh được bao phủ bởi một hàng rào kiên cố với nhiều hoa văn họa tiết chạm khắc tinh xảo và bắt mắt, đã khiến cho nhiều Lữ khách đi du lịch Miền Tây coi đây như một điểm đến không dễ dàng bỏ qua. Nếu dạo bộ dọc theo con đường lát ghạch phẳng mịn, người ta sẽ tìm tới cửa chùa Xiêm Cán, nổi bật với nhiều biểu tượng đặc trưng cho một nền văn hóa Khmer cổ đại.

Cánh cổng chính chỉ là sự khởi đầu để bước tới một thế giới cổ kính, nhưng bên trong mới là con đường dẫn vào cõi niết bàn. Bạn phải vượt qua cánh cổng thứ hai với kiểu kiến trúc đậm chất Phật giáo, dọc theo hai hàng cây xanh mát trong khuôn viên rộng lớn… khách thăm quan sẽ được chiêm ngưỡng một quần thể kiến trúc độc đáo bao gồm tòa nhà chính điện, nhà ở của các tăng sư, các tòa bảo tháp đựng hài cốt v.v…

Đứng từ khuôn viên nhìn về hướng tay trái, các bạn sẽ được thấy một hình ảnh tôn kính từ bức tượng Phật khổng lồ đang nằm trong gian phòng nhỏ, nhưng lại toát lên được nhiều vẻ thanh tao, yên bình trong cõi nhà Phật. Còn quay sang bên phải thì đó là khu vực của tòa chính điện được xây dựng từ năm 1887, công trình lịch sử với niên đại hơn một thế kỷ, nhuộm màu thời gian thể hiện cho nhiều kiến trúc kiên cố bền vững và trường tồn vĩnh cửu. Nằm trên một nền đất cao hơn 2 mét, có hành lang rộng, mái nhà được nâng đỡ bởi những cột trụ - trên mỗi trụ lại có một vị thần che chở, riêng phần mái người ta còn xây dựng các thần vật bảo vệ cho sự thanh tịnh của gian nhà. Nếu tiến vào bên trong, người ta sẽ bị lôi cuốn bởi một không gian trang hoàng cao ráo, thậm chí còn có những Lữ khách rơi vào trạng thái giữ lấy nhịp thở để chiêm ngưỡng về hình ảnh cao đẹp của vị Phật Thích Ca đang ngồi thiền, trên mỗi bức tường xung quanh ngài là những tranh vẽ, phù điêu bích họa mô tả về quá trình tu hành khổ luyện của Đức Phật.

Quay trở lại với không gian bên ngoài, khách thăm quan sẽ thấy những tòa tháp nhỏ, đó là khu vực hỏa thiêu, chứa đựng tro cốt của các vị sư trong chùa, chúng thuộc kiểu kiến trúc Angkor – Campuchia, tinh xảo từ mái vòm cho tới tường rào, cột trụ và các hàng bậc thang. Điểm nhấn mà nhiều người sẽ thắc mắc vì sao người ta còn cho chạm trổ một sinh vật kỳ lạ “Rắn 5 đầu”… Đơn giản bởi vì “Đó là một sinh vật nguy hiểm nhưng đã hướng thiện nhờ tấm lòng từ bi hỷ xả của Đức Phật”.

Xiêm Cán nổi bật còn có giảng đường Sala được xây dựng từ tiền quyên góp của các Phật tử, hoàn thành trong năm 1997. Là nơi nghỉ ngơi trước khi lên phòng chính điện, bên trong có bàn thờ Phật và các đồ dùng cần thiết… Nhưng nổi bật nhất là bạn hãy nhìn qua về kiểu dáng bên ngoài, tòa nhà không có gì đặc biệt nhưng riêng phần mái lại được người ta xây dựng hình tượng tái hiện lại câu chuyện Xanac dắt con bạch mã đưa thái tử Sidatta vượt sông để tìm đường giác ngộ.

Nằm đối diện với giảng đường là bảo tháp ngọc xá lợi, bên cạnh còn có tòa tháp Phật Tổ với một bức tượng Phật đen nhánh, xung quanh gồm những pho bạch tượng uy nghiêm. Tất cả những kiến trúc này đã kiến tạo nên một địa điểm trung tâm văn hóa của người Khmer, nơi thờ cúng - tu đạo – dạy chữ Khmer và còn là khu vực tổ chức các lễ hội lớn hàng năm, điển hình như “Ok Om Bok, Tết Chom Chnam Thmay, Lễ Đôn Ta”.

Phải thừa nhận rằng chùa Xiêm Cán xứng tầm là một địa điểm thăm quan nổi tiếng ở Bạc Liêu, nơi nghệ thuật cổ xưa được lưu truyền trong thế giới hiện đại.